MEME MARKETING – “GIA VỊ” GIÚP THƯƠNG HIỆU BÙNG NỔ TƯƠNG TÁC TRÊN MẠNG XÃ HỘI

Trong bối cảnh truyền thông số đang phát triển mạnh mẽ, meme marketing không còn chỉ là một trào lưu giải trí ngắn hạn mà đã trở thành một công cụ tiếp thị đầy tiềm năng. Với khả năng chạm đến cảm xúc, đánh trúng insight và mang đến những tràng cười đồng điệu, meme đang trở thành chất xúc tác giúp thương hiệu kết nối nhanh chóng và sâu sắc với người tiêu dùng. Từ những bức ảnh, đoạn video kèm chú thích hài hước đến âm thanh lan truyền, meme đã chứng minh rằng sự sáng tạo trong ngôn ngữ hình ảnh có thể đưa một thông điệp thương hiệu đi xa ngoài mong đợi.

1. Meme marketing – khi giải trí trở thành công cụ chiến lược

Meme, hiểu đơn giản, là một dạng nội dung giải trí gồm hình ảnh, video hoặc âm thanh được đính kèm tiêu đề dí dỏm và lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội. Chính sự ngắn gọn, dễ hiểu và giàu tính hài hước đã biến meme thành một ngôn ngữ chung của thời đại số. Không chỉ dừng lại ở tính giải trí, meme marketing đã vươn lên thành chiến lược giúp thương hiệu lan tỏa thông điệp nhanh, tạo dấu ấn và thúc đẩy tương tác tự nhiên. Một meme được khai thác khéo léo có thể giúp thương hiệu gắn kết với cộng đồng, gia tăng nhận diện và tạo thiện cảm một cách tinh tế.

Bài đăng nhá hàng hoa cúc khuyết cánh của VPBank đã tạo nên “cơn sốt” trên khắp MXH, nhiều thương hiệu lớn nhỏ đồng loạt “bắt trend”.
Nguồn: Tổng hợp

2. Các dạng meme phổ biến trong marketing và cách thương hiệu ứng dụng

Trên thực tế, không phải mọi meme đều giống nhau. Mỗi dạng meme sở hữu đặc trưng riêng, phục vụ các mục tiêu khác nhau trong hành trình xây dựng thương hiệu.

2.1 Trending meme – sức nóng của tốc độ

Trending meme là dạng meme ăn theo các xu hướng đang “bùng nổ” trên mạng xã hội. Tốc độ là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả của loại nội dung này. Thương hiệu phải nắm bắt kịp thời “thời điểm vàng” để tạo ra nội dung khi trào lưu còn đang nóng hổi. Chỉ cần chậm một nhịp, meme sẽ mất sức hút và cơ hội viral. Tuy nhiên, giống như một món ăn liền, sức sống của trending meme khá ngắn, thường chỉ bùng nổ trong vài ngày rồi nhanh chóng hạ nhiệt.

Một minh chứng điển hình là chiến dịch bắt trend “hoa cúc” tháng 6 vừa qua. Xuất phát từ bài đăng nhá hàng của VPBank gợi ý sự xuất hiện của G-Dragon tại Hà Nội, cơn sốt này đã thu hút sự hưởng ứng của hàng loạt thương hiệu lớn nhỏ. Chỉ trong thời gian ngắn, những bài đăng ăn theo trào lưu đã thu về hàng trăm nghìn lượt tương tác, giúp các thương hiệu khẳng định độ nhạy bén và khả năng cập nhật xu hướng xuất sắc.

2.2 Original meme – xây cá tính thương hiệu bền vững

Trái ngược với việc chạy theo xu hướng, original meme là nội dung được thương hiệu tự sáng tạo từ đầu, phản ánh cá tính và giá trị riêng. Đây là chiến lược xây dựng thương hiệu dài hạn, giúp nhãn hàng vừa trở thành người kể chuyện vừa là nhà sáng tạo nội dung. Những meme gắn liền với bản sắc độc quyền này sẽ không bị hòa lẫn trong “biển” thông tin trên mạng xã hội.

Duolingo là một ví dụ nổi bật. Ứng dụng học ngôn ngữ này đã biến linh vật cú xanh của mình thành biểu tượng hài hước với những lời nhắc học đầy “thái độ”. Chú cú Duolingo không chỉ tạo ra sự thích thú cho người dùng mà còn trở thành một phần ký ức thương hiệu toàn cầu, chứng minh sức mạnh của original meme trong việc tạo dấu ấn bền vững.

Duolingo “nổi tiếng” với những meme vui nhộn nhằm khuyến khích người dùng duy trì việc học trên ứng dụng.
Nguồn: Tổng hợp

2.3 Repurposed meme – tận dụng văn hóa đại chúng

Repurposed meme là cách “tái chế” nội dung từ các yếu tố quen thuộc trong văn hóa đại chúng như phim, show truyền hình, nhân vật nổi tiếng… Thay vì sáng tạo hoàn toàn mới, thương hiệu khai thác lại hình ảnh quen thuộc và biến tấu nội dung cho phù hợp với thông điệp. Sự gần gũi vốn có giúp loại meme này nhanh chóng gợi liên kết cảm xúc và tạo sức lan tỏa.

Netflix là “bậc thầy” trong việc áp dụng repurposed meme. Họ thường xuyên sử dụng những cảnh phim hoặc nhân vật nổi bật để kể câu chuyện dí dỏm, vừa quảng bá phim mới, vừa mang đến cảm giác thân thuộc như một người bạn chung sở thích. Đây là cách thương hiệu biến nội dung giải trí sẵn có thành phương tiện giao tiếp hiệu quả với cộng đồng người hâm mộ.

Để quảng bá phim mới, Netflix thường xuyên tận dụng hình ảnh các nhân vật hoặc những phân đoạn trong các series để biến thành những câu chuyện dí dỏm, thú vị.
Nguồn: Netflix

2.4 Niche hoặc relatable meme – tạo cộng đồng gắn kết

Không phải meme nào cũng hướng đến đại chúng. Niche meme hay relatable meme tập trung vào một nhóm đối tượng cụ thể, dựa trên những tình huống “đúng tim đen” của người trong ngành hoặc cộng đồng sở thích. Tuy ít có khả năng viral rộng, loại meme này lại xây dựng kết nối bền chặt và củng cố nhóm “fan cứng” trung thành.

Những tình huống “dở khóc dở cười” nơi công sở được các trang cộng đồng dành cho dân Agency “xào nấu” thành những nội dung chạm đúng insight.
Nguồn: Tổng hợp

Tại Việt Nam, nhiều trang cộng đồng của dân agency đã khai thác thành công dạng meme này. Họ tạo nên những câu chuyện dở khóc dở cười về công việc marketing, mang lại tiếng cười đồng cảm và biến trang thành nơi kết nối những người cùng nghề. Các thương hiệu giao vận như Ahamove hay Be cũng sử dụng cách tiếp cận này, tạo ra meme vui nhộn về cuộc sống của shipper, từ đó khiến hình ảnh thương hiệu trở nên gần gũi, thân thiện và được yêu mến.

2.5 Giữ cân bằng giữa hài hước và giá trị thương hiệu

Dù mang lại hiệu ứng lan truyền mạnh mẽ, meme marketing vẫn là “con dao hai lưỡi” nếu thiếu sự tinh tế. Ranh giới giữa hài hước và phản cảm cực kỳ mong manh. Chỉ một sơ suất nhỏ có thể dẫn đến khủng hoảng truyền thông và làm tổn hại uy tín thương hiệu. Vì vậy, mỗi meme cần được cân nhắc kỹ lưỡng để vừa giữ được sự vui nhộn, vừa phù hợp với hình ảnh và giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.

Điều đầu tiên là phải hiểu rõ đối tượng mục tiêu. Một meme chỉ thật sự hiệu quả khi chạm đến trải nghiệm, cảm xúc và nhu cầu của khách hàng. Hài hước không chỉ để cười mà còn để gợi mở những thông điệp có liên quan, từ đó củng cố mối quan hệ thương hiệu – người tiêu dùng.

Ahamove hay be cũng đã biến meme thành một phần không thể thiếu để gia tăng sự tương tác tự nhiên cùng khách hàng.
Nguồn: Tổng hợp

Tiếp theo, thương hiệu cần xác định vị thế và tông giọng của mình. Với các ngành đòi hỏi sự nghiêm túc cao như tài chính, y tế hay luật, việc sử dụng meme phải đặc biệt cẩn trọng. Một nội dung đùa cợt quá mức có thể khiến khách hàng hoài nghi tính chuyên nghiệp. Bên cạnh đó, meme nên gắn liền với câu chuyện và giá trị thương hiệu. Một meme dù viral đến đâu nhưng không có liên hệ trực tiếp sẽ chỉ dừng lại ở mức giải trí và không mang lại lợi ích dài hạn.

Tốc độ cũng là yếu tố quan trọng nhưng phải đi kèm kiểm duyệt. Bắt trend nhanh giúp tối đa hóa hiệu quả, song cần đảm bảo không vi phạm chuẩn mực văn hóa và xã hội. Tránh xa các chủ đề nhạy cảm như chính trị, tôn giáo, giới tính hay phân biệt vùng miền chính là cách bảo vệ hình ảnh thương hiệu trong môi trường số vốn đầy rủi ro.

Cuối cùng, cần cân đối tần suất. Meme nên là gia vị làm phong phú chiến lược nội dung chứ không phải “món chính”. Việc đăng tải quá nhiều meme dễ khiến thương hiệu bị “giải trí hóa”, mất đi định vị chuyên môn và thông điệp dài hạn.

3. Ranh giới mong manh giữa “hài hước” và “phản cảm” – Đâu là “điểm dừng” khi làm meme marketing?

Những hiệu ứng tích cực mà meme mang đến là không thể phủ nhận, nhưng ranh giới giữa “hài hước” và “phản cảm” lại lại là sợi chỉ vô cùng mong manh. Chỉ một bước đi sai, meme có thể trở thành “con dao hai lưỡi”, gây tổn hại nghiêm trọng đến thương hiệu. Vậy, làm thế nào để khai thác meme marketing một cách khéo léo và chuyên nghiệp?

Phù hợp với nhóm đối tượng mục tiêu: Meme không chỉ cần hài hước mà còn phải có sự liên quan sâu sắc và phù hợp với khách hàng mục tiêu. Một meme chỉ trở nên hiệu quả và ý nghĩa khi chạm được vào những cảm xúc, trải nghiệm mà khán giả đang cảm nhận hoặc những giá trị mà họ đang tìm kiếm.
Hiểu rõ vị thế của thương hiệu: Hài hước có thể mang lại tương tác ngắn hạn, nhưng niềm tin mới là thứ giữ chân khách hàng lâu dài. Một số ngành như tài chính, y tế hay luật pháp đòi hỏi sự tin cậy tuyệt đối. Việc sử dụng meme quá đà có thể làm xói mòn uy tín, khiến thương hiệu trở nên thiếu chuyên nghiệp trong mắt công chúng.
Giữ vững bản sắc thương hiệu: Meme cần phải phù hợp với tông giọng và hình ảnh của thương hiệu. Hài hước nhưng không được quá lố, phải thể hiện được sự chuyên nghiệp và giá trị cốt lõi. Một meme có thể rất viral, nhưng nếu không liên quan đến thương hiệu, nó chỉ là một nội dung giải trí vô nghĩa.
Cân bằng tốc độ và sự cẩn trọng: Trong kỷ nguyên mạng xã hội, một meme “hớ” có thể phá hỏng công sức xây dựng hình ảnh nhiều năm. Nhanh nhạy bắt trend là cần thiết, nhưng phải đi kèm với sự kiểm duyệt kỹ lưỡng để tránh những ồn ào không đáng có. Ngược lại, nếu quá chậm trễ, meme sẽ trở nên lỗi thời và mất đi giá trị.
Phân bổ tần suất hợp lý: Meme chỉ nên là “gia vị” trong chiến lược nội dung, không phải là “món chính”. Đăng quá nhiều meme sẽ khiến trang trở nên mất trọng tâm, biến thương hiệu thành một “page giải trí” hơn là một kênh cung cấp giá trị. Hãy sử dụng meme một cách có chọn lọc để tạo hiệu ứng bất ngờ và thu hút.
Tôn trọng văn hóa và xã hội: Tuyệt đối tránh tạo tiếng cười trên các vấn đề nhạy cảm như chính trị, tôn giáo, phân biệt giới tính hoặc xúc phạm cá nhân. Một meme “vô hại” với người này có thể là “vết thương” đối với người khác. Sự hài hước cần xuất phát từ sự tích cực, văn minh, và không gây tổn thương cho bất kỳ ai.

Kết luận: Meme marketing – cuộc chơi hấp dẫn nhưng đòi hỏi sự tinh tế

Meme marketing mang đến cơ hội bùng nổ tương tác và giúp thương hiệu trở nên gần gũi, trẻ trung hơn trong mắt khách hàng. Khi được xây dựng có chiến lược, mỗi meme không chỉ là một mẩu hài hước ngắn ngủi mà còn là công cụ truyền tải giá trị, tạo cộng đồng và gia tăng nhận diện. Tuy nhiên, để khai thác trọn vẹn sức mạnh này, doanh nghiệp cần giữ vững bản sắc thương hiệu, hiểu rõ khách hàng mục tiêu, đảm bảo thông điệp tích cực và kiểm soát rủi ro truyền thông.

Trong một thế giới số hóa chuyển động từng giây, nơi người dùng lướt qua hàng trăm nội dung mỗi ngày, một meme tinh tế và kịp thời chính là chiếc chìa khóa để thương hiệu ghi dấu ấn. Hãy coi meme như “gia vị” độc đáo giúp câu chuyện thương hiệu thêm đậm đà, nhưng đừng quên rằng điều cốt lõi vẫn là giá trị bền vững mà doanh nghiệp mang lại cho khách hàng. Khi đó, mỗi tiếng cười từ meme không chỉ tạo ra tương tác nhất thời, mà còn mở đường cho một mối quan hệ dài lâu, chân thật giữa thương hiệu và cộng đồng của mình.

Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp truyền thông toàn diện, liên hệ Global Media ngay hôm nay để được tư vấn và xây dựng chiến lược marketing hiệu quả, giúp thương hiệu của bạn đạt được những kết quả vượt trội.